Sposoby na refluks/zgagę

Czyżby miliony z nas urodziły się z defektem genetycznym, który sprawia, że nasze żołądki produkują zbyt dużo kwasu? pyta przewrotnie doktor Mark Hyman – jeden z najsłynniejszych lekarzy od przyczyn. Czy z powodu ewolucyjnej „wady projektu” rzeczywiście musimy zażywać silne leki blokujące wydzielanie kwasu żołądkowego, aby zapobiec refluksowi i towarzyszącym mu zaburzeniom?
Odpowiedź na obydwa pytania brzmi NIE.


GERD (choroba refluksowa przełyku)

Krótko na temat “leków na nadkwasotę”:

  • Inhibitory pompy protonowej (IPP) przyjmuje ponad ¼ populacji USA (rzecz ma się zapewne podobnie w innych krajach wysoko rozwiniętych). Nexium i Prevacid (światowe bestsellery wśród leków na refluks) przynoszą rocznie ponad 8 miliardów dolarów zysku.
  • Niestety, badania dowodzą jednoznacznie, że leki te, przyjmowane długofalowo, są przyczyną m.in. rozmaitych niedoborów pokarmowych, w tym deficytu witaminy B12.
Doktor Hyman wspomina, że w czasach, kiedy był studentem medycyny, refluks nie był uważany za poważne schorzenie. Ludzie mieli zgagę i wrzody. Kiedy na rynku pojawiły się leki blokujące wydzielanie kwasu żołądkowego (IPP), nawet przedstawiciele firm farmaceutycznych przestrzegali lekarzy, aby nie przepisywali tych leków na okres dłuższy niż 6 tygodni, i to tylko pacjentom ze zdiagnozowanymi wrzodami żołądka.

Obecnie leki blokujące wydzielanie kwasu żołądkowego aplikowane są każdemu, kto ma refluks choćby z powodu przejedzenia. Producenci leków (i reklamy telewizyjne) utrzymują nas w przekonaniu, że możemy wrzucać w siebie cokolwiek, bez żadnych konsekwencji – wystarczy połknąć pigułkę.
W rzeczywistości „leki na nadkwasotę” są bronią obosieczną. 

Oto wyniki badań dowodzące niebezpieczeństw związanych z przyjmowaniem IPP.
Inhibitory pompy protonowej ewidentnie blokują wydzielanie kwasu solnego, który może przyczyniać się do refluksu i „zgagi”. Jednakże nasze ciało potrzebuje tego kwasu, by... zdrowo funkcjonować.
Kwas żołądkowy jest niezbędny do trawienia białek, aktywuje enzymy trawienne, zapobiega przerostowi bakteryjnemu w jelicie cienkim, pomaga w przyswajaniu ważnych substancji odżywczych, m.in. wapnia, magnezu, witaminy B12.

Istnieją dowody, że przyjmowanie „leków na nadkwasotę” może blokować trawienie pokarmów, powodować niedobory witamin: A, beta karotenu, B1, B2, B3, B6, B9, B12, C, D, E, K, a także wapnia, chromu, miedzi, żelaza, magnezu, fosforu, potasu, selenu, cynku, KoenzymuQ10, glutathionu/NAC, melatoniny, zaburzać florę bakteryjną i prowadzić do różnych schorzeń jak np. zespół jelita drażliwego, depresja, złamanie kości biodrowej i inne.
Badania wykazały, że osoby przyjmujące długofalowo IPP narażone są na niedobory witaminy B12, co moze prowadzić do depresji, anemii, przewlekłego zmęczenia, uszkodzenia układu nerwowego a nawet do demencji, szczególnie u osób starszych.
W dodatku leki te mogą powodować niebezpieczne przerosty bakteryjne w jelitach (bakterii z gatunku Clostridia) – prowadzące do niebezpiecznych dla życia infekcji. U wielu osób niewielki przerost bakterii w jelicie cienkim prowadzi do wzdęć, gazów, bólu w podbrzuszu i biegunek (czyli objawów wymienianych jako częste efekty uboczne tych leków). Może powodować zespół jelita drażliwego.
W dodatku niedawne badanie, opisane w Journal of the American Medical Association, udowodniło, że długotrwałe stosowanie „leków na nadkwasotę” związane jest z podwyższonym ryzykiem rozwoju osteoporozy i złamań kości biodrowej spowodowane tym, że wspomniane leki blokują przyswajanie wapnia i innych minerałów związanych ze zdrowiem kości. Inne badania dowiodły, że leki te przyczyniają się do bezpłodności i miopatii (osłabienia mięśni).
Jednak to tylko część problemu. Istnieją również dowody na to, że IPP mogą zwiększać ryzyko raka żołądka.

W obliczu wymienionych zagrożeń wydaje się oczywiste, że „leczenie” przy pomocy inhibitorów pompy protonowej (czyli „leków na nadkwasotę”) jest znacznie gorsze niż „choroba” zwana refluksem.
Dolegliwości związane z refluksem są bardzo nieprzyjemne, mają też swoje zdrowotne konsekwencje w postaci powikłań w rodzaju przełyku Barreta. Jak więc je leczyć, jeśli nie „lekami na nadkwasotę”?

Aby uwolnić się od refluksu i zgagi, musimy poznać ich prawdziwe przyczyny.

Co zatem powoduje refluks i zgagę?
Po pierwsze: przejadanie się i jedzenie w pośpiechu.
  1. smażone, pikantne potrawy, napoje gazowane
  2. pomidory i cytrusy (u niektórych ludzi)
  3. alkohol, kofeina
  4. palenie papierosów
  5. nadwaga, zwłaszcza tkanka tłuszczowa na brzuchu, może naciskać na żołądek i utrudniać jego opróżnianie – wywołując refluks
  6. przepuklina rozworu przełykowego (kiedy część żołądka „przepchnęła się” w górę przepony)
  7. spożywanie obfitych posiłków, zwłaszcza przed snem należy do głównych, ewidentnych przyczyn refluksu.
  8. stres przyczynia sie do refluksu (pod wpływem stresu zwieracz górny żołądka ulega rozluźnieniu a dolny zaciska się – co może spowodować odwrócenie właściwego kierunku przemieszczania się pokarmu). Praktykowanie technik relaksacyjnych pomaga w opanowaniu problemu.
  9. kolejną przyczyną refluksu moze być niedobór magnezu (który pomaga w rozluźnieniu dolnego zwieracza żołądka).

  1. wiele wskazuje na to, że przerost helicobacter pylori może przyczyniać się nie tylko do zapalenia śluzówki żołądka, lecz również do refluksu.
  2. nietolerancje pokarmowe lub alergie także mogą powodować refluks. Najczęstsze „alergeny z opóźnionym zapłonem” to nabiał z mleka krowiego, pszenica i w ogóle zboża.
  3. przerost bakteryjny w jelicie cienkim także może przyczynić się do refluksu.
Wszystkie powyższe problemy można rozwiązać bez potrzeby zażywania silnych leków blokujących wydzielanie kwasu żołądkowego.

Aby właściwie zdiagnozować przyczynę refluksu, można wykonać następujące badania:
  1. Badanie na przeciwciała przeciw H. pylori we krwi lub test wydychanego powietrza w kierunku zawartości wodoru.
  2. Badanie na przeciwciała IgG we krwi oraz badanie w kierunku celiakii.
  3. Badanie na zawartość kwasów organicznych w moczu w celu diagnozy przerostu bakteryjnego w jelicie cienkim.
  4. Jeśli to nie pomoże, warto wykonać endoskopię górnej części przewodu pokarmowego by stwierdzić, czy nie kryje się tam problem.

Jak skutecznie uwolnić się od refluksu i zgagi

Krok 1.: Jeśli masz przerosty bakteryjne/grzybiczne – pozbądź się ich
(na H.pylori potrójna antybiotykoterapia; na grzyby: olejek z oregano, kwas kaprylowy lub medykamenty w rodzaju nystatyny; na przerost bakteryjny w jelicie cienkim: Xifaxin

Krok 2: Zmień sposób odzywiania
  • spróbuj wyeliminować mleko i gluten
  • wyeliminuj alkohol, kofeinę, cytrusy, pomidory i ostre przyprawy
  • nie jedz 3 godziny przed pójściem spać
  • nie jedz śmieciowego jedzenia
  • jedz: gotowane pokarmy (zupy, warzywa, ryby, drób, ryż) – przez pewien czas unikaj surowego
  • jedz małe posiłki częściej – 4-5 razy dziennie.
Krok 3: wypróbuj naturalne remedia:
  • 2-3 kapsułki enzymów trawiennych przed każdym posiłkiem
  • probiotyki (w postaci kiszonek lub w kapsułkach – przed snem)
  • karnozyna cynku (75-150 mg) 2xdz. pomiędzy posiłkami (leczy śluzówkę przewodu pokarmowego – gruntownie przebadana i stosowana w Japonii)
  • 3-5 g czystej glutaminy w proszku rozpuszczone w szklance wody 2 x dz. (leczy i odbudowuje jelita)
  • lukrecja bez glicyryzyny w kroplach po kilka kropli na 15 minut przed posiłkiem
  • 200-400 mg cytrynianu magnezu 2xdz.
Sok lub żel z aloesu wycisza stany zapalne w żołądku i całym przewodzie pokarmowym.
Karczoch, korzeń mniszka, kurkuma i rozmaryn zmniejszają objawy dyspepsji (słabego trawienia).
Polifenole i flawonoidy chronią cały układ trawienny i wzmacniają trawienie.
Sałatki z gorzkich liści: rukoli, mniszka, rukwi wodnej czy gorczycy znacząco poprawiają trawienie. Warto dodawać je do wszystkich posiłków lub wypijać w postaci zielonych koktajli.
Beta-glukany to oligosacharydy z drożdży, płatków owsianych czy grzybów, które są bezpiecznym remedium na chorobę wrzodową i nowotwory żołądka.
Cynamon i goździki redukują przerosty Helicobacter pylori.

Kwas elagowy, występujący m.in. w malinach i innych jagodach, ma działanie takie, jak IPP, tyle że bez skutków ubocznych.
Imbir jest osiem razy bardziej skuteczny niż lansoprazol - popularny IPP.

Dieta obfitująca w warzywa, owoce i błonnik znacząco zmniejsza wszelkie dolegliwości układu trawiennego, na czele z przełykiem Barreta i refluksem.

Jak widać, nie ma potrzeby cierpieć z powodu refluksu – ani zażywać szkodliwych, drogich leków. :) 



Bibliografia: Shaheen, N. and D.F. Ransohoff. 2002. Gastroesophageal reflux, Barrett Esophagus, and esophageal cancer. JAMA. 287(15): 1972-1981.
Ruscin, J.M., Page, R.L., and R.J. Valuck. 2002. Vitamin B(12) deficiency associated with histamine(2)-receptor antagonists and a proton-pump inhibitor. The Annals of Psychopharmacology. 36(5) 812-816.
Dial, S., Delaney, J.A.C., Barkun, A.N., and S. Suissa. 2005. Use of gastric acid-suppressive agents and the risk of community acquired clostridium difficile-associated disease. JAMA. 294(23): 2989-2995.
Yang, Y., Lewis, J.D., Epstein, S., and David Metz. 2006. Long-term proton pump inhibitor therapy and risk of hip fracture. JAMA. 296(24): 2947-2953.
*Murakami et al: Inhibition of gastric H+, K(+)-ATPase and acid secretion by ellagic acid. Mol Nutr Food Res 2008 Jun;52(6):692-700
*Moselhy et al: Role of ginger against the reproductive toxicity of aluminium chloride in albino male rats. Reprod Domest Anim 2011 Jul 26 *Nanjundaiah et al: Gastroprotective effect of ginger rhizome (Zingiber officinale) extract: role of gallic acid and cinnamic acid in H+, K+-ATPase/H. pylori Inhibition and anti-oxidative mechanism. Evid Based Compl Alt Med 2009 Jul 1 *Siddaraju & Dharmesh: Inhibition of gastric H+, K+-ATPase and Helicobacter pylori growth by phenolic antioxidants of Zingiber officinale. Mol Nutr Food Res 2007 Mar;51(3):324-32
*Odvina: Comparative value of orange juice versus lemonade in reducing stone-forming risk. Clin J Am Soc Nephrol 2006 Nov;1(6):1269-74 *Zayachkivska et al: Gastroprotective effects of flavonoids in plant extracts. J Physiol Pharmacol 2005 Mar;56 Suppl 1:219-31

2 komentarze: